Γέφυρα Κοράκου

Απο φωτογραφία του Μελέντζη

  Χτίσθηκε, από το Μητροπολίτη των γεφυριών Βησσαρίωνα το Β΄ το 1527- 1529* ( και όχι το 1514, όπως μέχρι σήμερα γράφεται), που την ονόμασε «του Κοράκου» λόγω του ύψους της και «επειδή την ημέρα των εγκαινίων σταθείς εις το μέσον της γέφυρας και ερωτών πως με βλέπετε, οι μαστόροι του απήντησαν: σαν κόρακα, αυτός τους είπε: έ τότε γέφυρα του Κοράκου να είναι το όνομά της». Γεφύρωνε σε κατάλληλο σημείο τον Αχελώο ποταμό στα όρια Θεσσαλίας – Ηπείρου, των νομών Καρδίτσας και Άρτας και των δήμων Αργιθέας και Τετραφυλλίας ( σήμερα Γεωργίου Καραϊσκάκη). πάνω στον αρχαίο δρόμο που από τους Γόμφους και μέσω της Αργιθέας - Κουτσοκαμάρας οδηγούσε στην Αμβρακία(Άρτα). Ήταν το μεγαλύτερο μονότοξο γεφύρι των Βαλκανίων σε υψόμετρο: 435 μέτρα με άνοιγμα βάσης 49,50 μέτρα. 
  Δεν φέρει επιγραφή και σήμερα είναι σχεδόν ολοκληρωτικά κατεστραμμένη εκτός από μικρό ακρόβαθρο - πόδι της Γέφυρας προς Συκιά. Το περπατητό οδόστρωμα της γέφυρας, σε σχέση με το μήκος του (εκτιμάται για πάνω από 80 μέτρα) και το τρομερό ύψος του, είναι από τα πιο στενά. ΄Ηταν καμπυλωτό με καλντερίμι στην αρχή και ανεβαίνοντας κατέληγε σε πλατύσκαλο για να μειώνεται ο κίνδυνος. Το τόξο ήταν διπλό ημικυκλικό (Ρωμαϊκό) με σχιστόλιθο πελεκημένο, με πρώτη και δεύτερη στρώση πέτρας και ύστερα στρωμένη με καλντερίμι. Δεν έφερε αρκάδες (όρθιες στενόμακρες πέτρες) αλλά πολύ χαμηλό στηθαίο – παραπέτια στις άκρες των εξωραχίων για προστασία των διερχομένων. Το περπατητό οδόστρωμα της γέφυρας, σε σχέση με το μήκος του (εκτιμάται για πάνω από 80 μέτρα) και το τρομερό ύψος του, είναι από τα πιο στενά. Το συνδετικό υλικό φαίνεται να έχει πρώτη ύλη το σχιστόλιθο και το κερέτσι ή κουρασάνι( μέσα βάζανε και μαλλί γιδιών με ασπράδι αυγών για να είναι πιο σταθερό και ανθεκτικό).
  Από τη μεριά της Αργιθέας υπήρχε μονοπάτι με καλντερίμι που οδηγούσε στην Κούλια κι ύστερα στη γέφυρα. Σήμερα αυτό έχει καταχωθεί και καταστραφεί από τα έργα του Φράγματος (διπλανή σήραγγα). Το κλείδωμα της γέφυρας στην πλευρά της Αργιθέας είναι επάνω στο βράχο. Εκεί τοποθετήθηκαν και κλειδώθηκαν οι γωνίες από τον πρωτομάστορα και ξεκίνησαν τα θεμέλια. Στα ακρόβαθρα ήταν όλη η μαστοριά και τέχνη γιατί εκείνα θα άντεχαν το τεράστιο βάρος της γέφυρας. Έχουμε εκπληκτικό δέσιμο, εκπληκτική αρμονία της Καμάρας με το περιβάλλον.
  Τα καμαρολίθια και τα γωνολίθια ήταν άριστα πελεκημένα και χτισμένα τόσο στο εσωράχιο (άντυγα) του τόξου όσο και της στεφάνης( η κάτω σειρά των θολιτών που βλέπουν προς το νερό). Δεν υπήρχε ψευτοκαμάρα-ανακουφιστικό τόξο σε κανένα από τα δύο άκρα του. Δεν υπήρχε καμπανάκι για τον αέρα στο εσωράχιο. Το φυσικό ανάγλυφο στο σημείο σε συνδυασμό με το μεράκι του Πρωτομάστορα του εδωσαν την άριστη αρχιτεκτονική του δομή σε μονότοξη έκφραση. Τη γέφυρα φρουρούσαν δυο Κούλιες, (Καζάρμες-Φυλάκια). Σήμερα το μόνο κτήριο που σώζεται και θυμίζει τοπαρελθόν και το θεογέφυρο είναι η ετοιμόρροπη Κούλιααπό τη μεριά της Συκιάς. Από μεριά των Πηγών σήμερα δεν υπάρχει τίποτε.
  Η Γέφυρα Κοράκου άντεξε στο χρόνο. Έζησε για 422 χρόνια άντεξε σε σεισμούς, κατακλυσμούς, βαρυχειμωνιές και μανιασμένες κατεβασιές του Άσπρου. Έμελλε όμως η μοίρα της να πέσει θύμα του εμφυλίου στις 28 Μαρτίου του 1949 (ανατινάχθηκε από αντάρτες της ΙΙ Μεραρχίας του καπετάν Διαμαντή σε μια από τις φονικότερες μάχες του εμφυλίου από ανθρώπινα χέρια, όπως από ανθρώπινα χέρια φτιάχτηκε.
  Αξίζει να σημειωθεί ότι πριν από δέκα(10) περίπου χρόνια πρόσωπα και φορείς τα περιοχής πρότειναν την ανακατασκευή της. Η πρόταση έχει αγκαλιαστεί από την Τοπική Κοινωνία, την Πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Ένωση ( έχουν γίνει ημερίδες, παρεμβάσεις, έχει ολοκληρωθεί η μελέτη από το ΕΜΠ, έχουν γίνει εξαγγελίες του έργου κλπ…και περιμένουμε). Επίσης να προσθέσουμε ότι με αφορμή την ανατίναξη της γεφύρας στις 28 Μαρτίου υπάρχει πρόταση καθιέρωσης της ημερομηνίας αυτής ως Πανελληνίας και Παγκόσμιας Ημέρας Πέτρινων Γεφυριών.

* Σύμφωνα με στοιχεία της Ι. Μ. ΔΟΥΣΙΚΟΥ από την έκδοση (2014) της Βιογραφίας του Αγίου Βησσαρίωνα.

Απομεινάρια της γέφυρας Κοράκου πριν πέσει οριστικά

Δείτε και τη σύγχρονη γέφυρα Κοράκου που έχει γίνει σε κοντινό μέρος μέσω Google maps και Αποκεντρωμένης Διοίκησης Θεσσαλίας και Στερεάς